Parmak emme; anne memesinin temsili, onun uzantısı, bebeğin kendi kendini teskin etme ve sakinleştirmesinin ilk becerisidir. Hepimizin kendini sakinleştirme becerisi ve yöntemi vardır. Bu ilk parmak emme ile başlar.

“Meme-Öteki-Annem yok, o zaman ben parmağımı meme gibi hayal edebilirim.”

Ama bazen bu dönemde “Ancak bir öteki seni sakinleştirebilir” düşüncesi ile çocuğa emzik verilir. Oysa çocuk haz deneyiminin içinde olarak ihtiyacını karşılayabilir. Parmak emme konusunda çok müdahaleci olunursa, ileriki yıllarda fiksasyona (takılmaya) neden olur.

Parmak emme davranışı 2 yaşa kadar normal kabul edilebilir, 4 yaşa kadar tolere edilebilir. Ancak 4 yaştan sonra devam eden durumlarda eyleme geçmek gerekir. Çocuk sakinleşmek için neden halen daha bebeksi bir eyleme ihtiyaç duyuyor? Ev ortamında kaygıyı artıran durumlar var mı? Anne baba çocuk arasındaki ilişki nasıl? Çocuk zor duygular yaşadığında anne baba nasıl karşılıyor? Bu sorulara cevap aramak yeterli gelmediğinde uzmana danışmak ve çocuğun terapi almasını sağlamak gerekir.

Tırnak yeme davranışı, çocuğun içsel agresif dürtülerini kendine yönlendirdiği bir semptom olarak görülebilir. Agresyon, Lacan’ın da altını çizdiği gibi, tek taraflı değil dairesel bir hareketle hem kendimize hem de ötekine döner. Tırnak yeme, çoğunlukla bu agresyonun içe dönük biçimidir; çocuk hem öfkesini hem de kaygısını kendi bedenine yönlendirir. Bazı çocuklar agresyonlarını dışa vururken bazıları bunu kendine yöneltir.

Tırnak yeme davranışı, çocuğa zarar verecek kadar kendine yönelmişse müdahale gerekir, ancak bu müdahale ödül-ceza yöntemiyle değil, konuşarak ve yönlendirerek olmalıdır. Örneğin:

• “Başka bir şey ısırabilirsin.”
• “Bu his geldiğinde farklı bir şekilde kendini sakinleştirebilirsin.”
• “Parmağın bunu hak etmiyor.”

Bu tür yaklaşım, çocuğun içindeki öfke ve kaygıyı fark etmesini ve sağlıklı yollarla ifade etmesini sağlar. Öfke ve agresyonun kaynağı, evdeki ilişki dinamikleri, anne-baba tutumu ve çocuğun duygusal dünyası ile bağlantılı olarak ele alınmalıdır. Gerektiğinde uzman desteği almak çocuğun sağlıklı gelişimi açısından önemlidir.

Kardeş kıskançlığı, birçok ailede görülebilen doğal bir duygudur. Tamamen önlenmesi mümkün olmasa da sağlıklı bir şekilde yönetilebilir. Kardeşler arasında yaşanan rekabet ve kıskançlık, çoğunlukla anne babanın sevgisini, ilgisini ve onayını kazanma çabasından kaynaklanır.

Kardeşler arasındaki ufak tefek atışmalar, itişmeler ve çekişmeler normal kabul edilirken; bir kardeşin diğerine sürekli fiziksel ya da sözel şiddet uygulaması normal değildir. Bu tür durumlarda ebeveynlerin ciddi sınırlar koyması ve gerektiğinde uzman desteği alması önemlidir.

Büyük kardeşin kıskanacağını düşünerek küçüğe yeterince ilgi göstermemek ya da eşitlik kaygısıyla her iki çocuğa da aynı eşyayı almaya çalışmak doğru değildir. Küçüğün yanında büyüğü sürekli uyarmak ya da “sen büyüksün, anlayışlı olmalısın” demek de öfkeyi artırır.

Kıskançlığın hiç yaşanmaması için aşırı müdahalede bulunmak, eşitliği sağlama konusunda fazla hassasiyet göstermek ya da çocukları eksiklik yaşamamaları adına fazla doyurmaya çalışmak; doğal bir duygunun zorlayıcı ve yoğun bir hale gelmesine neden olabilir.